Ưu nhược điểm của 3 phương pháp cho trẻ ăn dặm phổ biến nhất hiện nay

Khi bé chuẩn bị bước sang giai đoạn ăn dặm, mẹ lại “đau đầu” tìm hiểu nên cho trẻ ăn dặm theo phương pháp nào. Ba phương pháp cho trẻ ăn dặm phổ biến nhất hiện nay là ăn dặm truyền thống, ăn dặm kiểu nhật và ăn dặm tự chỉ huy. Mỗi phương pháp ăn dặm đều có những ưu và nhược điểm riêng, bố mẹ hãy cùng NutriBaby khám phá từng phương pháp trong bài viết dưới đây.

Mỗi phương pháp cho trẻ ăn dặm sẽ có những ưu - nhược điểm riêng

1. Phương pháp ăn dặm truyền thống (ADTT)

Đây là phương pháp ăn dặm phổ biến và quen thuộc với các bà mẹ Việt. Hành trình ăn dặm của bé sẽ được bắt đầu với bột được xay nhuyễn và nấu chung cùng với các loại rau củ và chất đạm (thịt, cá,…). Khi đã mọc răng, bé sẽ được làm quen với cháo nấu kèm với thức ăn xay nhuyễn.

Ưu điểm:

• Bé có thể ăn với lượng bột/ cháo nhiều ngay từ những ngày đầu tập ăn dặm, bé có thể tăng cân tốt ở thời gian đầu.
• Dễ dàng nhận được sự chấp nhận và ủng hộ từ các thành viên trong gia đình, đặc biệt là bà nội, bà ngoại.
• Cách chế biến đơn giản, không cần cầu kỳ, không tốn quá nhiều thời gian.

ADTT là phương pháp quen thuộc nhất với các bà mẹ Việt

Nhược điểm:

• Thực phẩm được trộn lẫn và xay nhuyễn nên trẻ không có cơ hội để làm quen với từng vị thức ăn, không học được cách phân biệt mùi vị. Đồng thời mẹ khó phát hiện được bé bị dị ứng với loại thực phẩm nào.
• Trẻ ăn quá lượng cần thiết ngay từ khi bắt đầu ăn dặm, có thể gây quá tải cho hệ tiêu hóa còn non nớt của trẻ, dễ khiến trẻ biếng ăn, khó hấp thu dinh dưỡng từ sữa mẹ.
• Hình thành cho trẻ thói quen ăn uống không tốt: Khi cho trẻ ADTT, phụ huynh thường vừa bế bé vừa cho bé ăn hoặc cho bé đi ăn rong, xem tivi, vừa ăn vừa chơi đồ chơi,…
• Trẻ chậm phát triển kỹ năng ăn uống: Cho bé ăn cháo quá lâu sẽ không kích thích được phản xạ nhai và nuốt của trẻ, trẻ chậm biết tự dùng thìa xúc ăn.
• Trẻ ăn với số lượng nhiều và quá nhiều chất đạm sẽ khó hấp thụ hết và dễ bị táo bón hoặc đi ngoài.

2. Phương pháp ăn dặm kiểu Nhật (ADKN)

Khi cho trẻ ăn dặm kiểu Nhật, mẹ sẽ cho bé ăn dặm ngay với cháo loãng được nghiền qua rây với tỷ lệ 1:10. Thịt, cá, rau,… cũng được chế biến riêng với độ thô phù hợp với độ tuổi của bé.

Trong phương pháp ADKN, trẻ được ăn dặm từ nhuyễn đến thô

Ưu điểm:

• Trẻ được tập ăn thô đúng cách, tăng dần độ thô một cách hợp lý phù hợp với sự phát triển của hệ tiêu hóa. Đồng thời trẻ cũng được khuyến khích dùng thìa, cốc,… đúng thời điểm.
• Trẻ được ăn riêng từng loại thực ăn, không bị trộn lẫn, nhờ đó vị giác của trẻ dễ dàng phân biệt mùi vị từng loại thực phẩm, kích thích bé ăn ngon miệng hơn.
• Phương pháp này gần gũi với phương pháp ăn dặm truyền thống, đồng thời phù hợp với những khuyến cáo của tổ chức WHO là ăn dặm từ nhuyễn đến thô.
• Khẩu phần ăn đa dạng, đầy đủ các nhóm chất, phù hợp với từng giai đoạn phát triển của trẻ.

Nhược điểm:

• Cách chế biến cầu kỳ, mẹ phải tốn nhiều thời gian để chế biến riêng biệt từng loại thức ăn trong thực đơn ăn dặm hàng ngày của con. Tuy nhiên mẹ có thể khắc phục bằng cách chế biến sẵn rồi trữ đông thức ăn trong các khay chia ô theo khẩu phần từng bữa của bé.
• Nguy cơ stress: Phương pháp ăn dặm kiểu Nhật rất cầu kỳ với nhiều chỉ dẫn nghiêm ngặt về số lượng, cách chế biến, độ thô, loại thực phẩm,… nên mẹ phải mất khá nhiều thời gian để tìm hiểu và chuẩn bị đồ ăn cho con. Tuy nhiên, nếu bé không hào hứng ăn, bao nhiêu công sức bỏ đi, mẹ có thể sẽ cảm thấy thất vọng.

3. Phương pháp ăn dặm tự chỉ huy (BLW – Baby led weaning)

Với phương pháp ăn dặm BLW, mẹ sẽ luyện tập được cho bé tính tự lập và tự quyết định trong việc ăn uống, thích ăn gì và ăn bao nhiêu là do bé quyết định. Mẹ sẽ chế biến, cắt, thái thức ăn thành thanh dài hoặc miếng với kích thước vừa phải và bày ra trước mặt trẻ sao cho trẻ dễ dàng tự bốc, cầm nắm và tự đút vào miệng dưới sự hướng dẫn và quan sát của mẹ.

Ưu điểm:

• Trẻ hoàn toàn chủ động trong việc ăn uống: ăn món nào, ăn bao nhiêu và ăn như thế nào. Trẻ được tự do khám phá màu sắc, mùi vị của từng loại thực phẩm riêng biệt, nhờ đó trẻ sẽ cảm thấy thích thú hơn với việc ăn uống.
• Giúp trẻ phát triển nhiều kỹ năng như cách kiểm soát thức ăn, phản xạ nhai và nuốt.
• Tạo tiền đề tốt cho trẻ tự lập trong việc ăn uống ở giai đoạn sau này, trẻ dễ dàng “hòa nhập” vào bữa ăn của gia đình.
• Mẹ nhàn hơn rất nhiều khi không phải chế biến quá cầu kỳ vì thực đơn của trẻ cũng gần giống như của gia đình.

Phương pháp ăn dặm BLW giúp trẻ tự lập hơn trong việc ăn uống

Nhược điểm:

• Bừa bộn: Ở giai đoạn bắt đầu làm quen, trẻ thường chơi đùa nhiều hơn ăn, ném đồ ăn tứ tung, bôi đồ ăn lên khắp mặt mũi, áo quần,… nên khá bừa bộn và bẩn, khiến mẹ phải mất khá nhiều thời gian để dọn dẹp "bãi chiến trường" sau mỗi bữa ăn.
• Bé dễ bị chững cân hoặc sụt cân: Do khả năng sử dụng tay của bé chưa tốt nên thức ăn có thể rơi vãi ra ngoài nhiều, lượng thức ăn được đưa vào cơ thể bé khá ít.
• Nguy cơ bị hóc: Bé ăn thức ăn thô ngày từ đầu, khi phản xạ nhai – nuốt của bé chưa tốt nên nguy cơ bị hóc đồ ăn sẽ cao hơn bình thường, bé có thể bị nôn, ọe hay hóc đồ ăn.
• Mẹ phải chịu áp lực từ gia đình và những người xung quanh: BLW vẫn còn là một phương pháp khá mới mẻ ở Việt Nam, phần lớn mọi người vẫn còn dè dặt với phương pháp này. Do đó, khi quyết định cho con ăn dặm theo phương pháp này, mẹ cần lường trước viễn cảnh bị "cả thế giới quay lưng", đặc biệt là phải chịu áp lực rất lớn từ các thành viên khác trong gia đình.

Trên đây là những ưu nhược điểm của 3 phương pháp ăn dặm phổ biến nhất hiện nay. Để lựa chọn đúng phương pháp phù hợp với bé nhà mình, mẹ không nên chỉ dựa vào cảm tính mà cần căn cứ vào thể trạng, sức khỏe của bé. Hy vọng những kiến thức trên đây đã giúp mẹ có một cái nhìn tổng quan hơn, từ đó dễ dàng lựa chọn được phương pháp ăn dặm phù hợp với bé nhà mình.

----------------------------

Bài viết liên quan:

>>> Nên cho trẻ ăn dặm từ mấy tháng tuổi? Hãy để chuyên gia giải đáp giúp mẹ!

>>> Trẻ phun, nhè thức ăn: Chỉ là chuyện nhỏ nếu mẹ biết những "bí mật" này

>>> 10 nguyên nhân trẻ biếng ăn không phải mẹ nào cũng biết!